Σίσσυ Νίκα Δημοσιογράφος
Στην Ελλάδα τα έντομα που ευθύνονται για αλλεργικές αντιδράσεις είναι τα υμενόπτερα κυρίως η μέλισσα και τα διάφορα είδη σφήκας. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων τα τσιμπήματά τους είναι αθώα και προκαλούν μόνο μικρή κοκκινίλα και πρήξιμο τοπικά που συνήθως υποχωρεί γρήγορα. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που έχουν χαθεί ζωές.
Η φίλη κ. Ιωάννα Κοντογιωργάκη, Αλλεργιολόγος Παίδων & Ενηλίκων, Λιβαδειά. Συνεργάτης Αλλεργιολογικής Μονάδας Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου “ΑΤΤΙΚΟΝ” είναι η πλέον αρμόδια να μας δώσει συμβουλές και διευκρινήσεις για αυτή την ύπουλη αλλεργία και την αντιμετώπισή της.
Κυρία Κοντογιωργάκη είναι σημαντικό το ποσοστό των ανθρώπων που είναι αλλεργικοί στα τσιμπήματα των υμενόπτερων;
Δυστυχώς ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων είναι αλλεργικοί στα τσιμπήματα των υμενοπτέρων, το γεγονός αυτό δεν είναι απλά μια δυσάρεστη εμπειρία, αλλά ένας πραγματικός κίνδυνος για τη ζωή τους. Αυτό επιβάλλει και την ανάλογη, εξατομικευμένη θεραπευτική αντιμετώπιση.
Πώς θα καταλάβουμε ότι ξεκινά μια αλλεργική αντίδραση;
Η αντίδραση των συγκεκριμένων αλλεργικών ατόμων στο τσίμπημα εμφανίζεται ταχύτατα μέσα σε λίγα λεπτά και περιλαμβάνει συμπτώματα από διάφορα όργανα. Η αλλεργική αντίδραση αυτού του τύπου ονομάζεται αναφυλαξία και μπορεί να αποβεί μοιραία για τη ζωή του ατόμου.
Μπορεί να εμφανιστεί με συμπτώματα από το δέρμα με κνησμό, εξάνθημα, ερυθρότητα, από το αναπνευστικό σύστημα με βήχα, δύσπνοια, βραχνάδα στη φωνή, από το πεπτικό με πόνο στην κοιλιά, εμέτους, διάρροια, από το καρδιαγγειακό με ζάλη, αδυναμία ή λιποθυμία.
Τί θα πρέπει να κάνουμε;
Τα συμπτώματα αυτά δεν εμφανίζονται στο πρώτο τσίμπημα. Στην πραγματικότητα κάποιος είναι πιθανό να έχει τσιμπηθεί πολλές φορές στο παρελθόν χωρίς καμία αντίδραση και σε ένα νέο τσίμπημα να παρουσιάσει αλλεργική αντίδραση.
Οτιδήποτε πέρα από το απλό πρήξιμο στο σημείο τσιμπήματος, θέτει την υποψία ενδεχόμενης σοβαρής αντίδρασης.
Για παράδειγμα, αμέσως μετά από τσίμπημα στο χέρι να πρηστεί το βλέφαρο, ή να προκληθεί εμετός.
Αν έχετε εμφανίσει έστω και μια φορά τέτοια συμπτώματα, πρέπει να απευθυνθείτε σε Αλλεργιολόγο, που θα αξιολογήσει το ιστορικό σας και με τα ειδικά τεστ είτε δερματικά ή και με εξετάσεις αίματος, θα διαγνώσει την ύπαρξη αλλεργίας και το συγκεκριμένο είδος εντόμου στο δηλητήριο του οποίου είστε αλλεργικοί. Τα τελευταία χρόνια η έρευνα έχει προοδεύσει πολύ και οι εξετάσεις μπορούν να εντοπίσουν με μεγάλη ακρίβεια το «ένοχο» έντομο.
Τί κάνουμε σε επείγουσα περίπτωση;
Η αντιμετώπιση χωρίζεται σε δύο κατηγορίες.
Η πρώτη είναι η επείγουσα αγωγή, φάρμακα δηλαδή που θα πρέπει να χορηγηθούν αμέσως σε περίπτωση επόμενου τσιμπήματος και τα οποία θα πρέπει να βρίσκονται ΠΑΝΤΑ δίπλα στον ασθενή. Το κυριότερο από αυτά είναι η αυτόματη ένεση (στυλό) αδρεναλίνης.
Πρέπει να τονισθεί ότι η αδρεναλίνη είναι το φάρμακο που σώζει ζωές, αν γίνει έγκαιρα.
Τα κορτιζονούχα σκευάσματα είναι επιβοηθητικά, αλλά δεν έχουν θέση στην άμεση αντιμετώπιση της αναφυλαξίας.
Η δεύτερη κατηγορία αντιμετώπισης αναφέρεται στην αιτιολογική παρέμβαση και είναι η θεραπεία απευαισθητοποίησης ή αλλιώς ανοσοθεραπεία.
Πώς γίνεται η ανοσοθεραπεία;
Χορηγούμε σε σταδιακά αυξανόμενη δόση το δηλητήριο της σφήκας ή της μέλισσας με στόχο να «συμφιλιώσουμε» το ανοσοποιητικό σύστημα με τα δηλητήρια και να εξασφαλίσουμε ότι ενδεχόμενο νέο τσίμπημα δε θα προκαλέσει επικίνδυνη αντίδραση. Η επιτυχής ανοσοθεραπεία συνεπάγεται ότι ο ασθενής μπορεί να ανεχτεί τσίμπημα από μέλισσα ή σφήκα και να μην πάθει απολύτως τίποτα ή να έχει μόνο τοπικά, ήπια συμπτώματα ανεξάρτητα με το πόσο επικίνδυνη ήταν η αντίδρασή του στο παρελθόν.
Άρα τί θα πρέπει να τονίσουμε στους ανθρώπους που έχουν τη συγκεκριμένη αλλεργία;
Η αλλεργία στη μέλισσα και στη σφήκα θεραπεύεται και αυτό επιτυγχάνεται με την απευαισθητοποίηση. Είναι προφανές ότι από τη στιγμή που μιλάμε για επικίνδυνη για τη ζωή αλλεργία η συγκεκριμένη θεραπεία αποτελεί μονόδρομο.
Yπάρχουν κάποιες απλές πρακτικές που προφυλάσσουν από αυτά τα τσιμπήματα;
Nαι, θα αναφέρουμε κάποιες απλές πρακτικές που θα σας βοηθήσουν να προφυλαχτείτε από τσιμπήματα:
- Αν υπάρχουν φωλιές τέτοιων εντόμων γύρω από το σπίτι σας φροντίστε να καταστραφούν από κάποιον ειδικό.
- Να αποφεύγετε τα ανοιχτόχρωμα ρούχα και τα έντονα αρώματα καθώς προσελκύουν τα έντομα.
- Να είστε προσεκτικοί όταν τρώτε ή πίνετε σε εξωτερικούς χώρους καθώς η οσμή του φαγητού προσελκύει τα έντομα, ειδικά όταν πρόκειται για ψάρι, κρέας και φρούτα.
- Να αποφεύγετε τις κηπουρικές εργασίες και ιδιαίτερα την κοπή λουλουδιών, το κλάδεμα, τη συλλογή φρούτων. Εάν δεν μπορείτε να τις αποφύγετε, τότε πάντα θα φοράτε γάντια, καπέλο, μακρύ παντελόνι.
- Μην ενοχλείτε τις μέλισσες ή τις σφήκες καθώς συνήθως τσιμπάνε μόνον όταν βρίσκονται σε άμυνα. Αποφύγετε τις απότομες κινήσεις.
- Να φοράτε πάντα κράνος και γάντια όταν οδηγείτε δίκυκλο, να έχετε κλειστά τα παράθυρα στο αυτοκίνητο.
- Να μην περπατάτε σε εξωτερικούς χώρους χωρίς παπούτσια
Ευχαριστούμε πολύ.
Τώρα λοιπόν ξέρετε και μπορείτε να προστατέψετε τον οργανισμό σας αν ακολουθήσετε τις συστάσεις της αλλεργιολόγου μας.
