Η φίλη Λένα Ηγουμενάκη, Πρόεδρος του Φεστιβάλ Κρητικής κουζίνας μας δίνει αυθεντικές γευστικές δημιουργίες της Κρήτης για την περίοδο του Πάσχα. Είναι σημαντικό να μαθαίνουμε αυτές τις αυθεντικές γεύσεις και να τις μεταλαμπαδεύουμε στα παιδιά μας. Τα γαλατερά είναι γλυκά ψωμάκια που μοιάζουν με τσουρέκια.
Στο εξωτερικό είναι τάση της γαστρονομίας να αναβιώνουν τις αυθεντικές συνταγές του τόπου τους χρησιμοποιώντας τη ντοπιολαλιά.
Τα γαλατερά είναι τα παραδοσιακά λαμπριάτικα ψωμιά της Κρήτης. Αλλιώς τα λένε αυγωτές γιατί βάζουν στο κέντρο του ψωμιού ένα κόκκινο αυγό.
Στην Κρήτη τα φτιάχνουν την Μεγάλη Πέμπτη, αφού πρώτα *ανεπιάσουν το προζύμι με άφθονο γάλα και αλεύρι, γι’ αυτό και τα λένε γαλατερά. Με την ίδια ζύμη φτιάχνουν και τα ανεβατά καλιτσιούνια.
Παλαιότερα, έφτιαχναν σε όλα τα παιδιά της οικογένειας από μία *κουτσούνα και τους την πρόσφεραν ως πασχαλινό δώρο, ένα δώρο που περίμεναν τα παιδία με χαρά.
Χρόνος παρασκευής 1ώρα και 30 λεπτά / Αναμονή για να φουσκώσει 2-3 ώρες / Μέτριας δυσκολίας
Γαλατερά, λαμπριάτικα ψωμιά της Κρήτης
Από τη Λένα Ηγουμενάκη, Πρόεδρο Φεστιβάλ Κρητικής Κουζίνας, Ηράκλειο
Υλικά για 10 άτομα
2.560 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις, κοσκινισμένο
640 γρ. γιαούρτι στραγγιστό
640 ml γάλα φρέσκο
640 γρ. ζάχαρη κρυσταλλική
240 γρ. βούτυρο εκλεκτό
Μαστίχα κοπανισμένη
Τρόπος Παρασκευής
Από το προηγούμενο βράδυ ξαναζυμώνουμε το προζύμι με το μισό αλεύρι και το μισό χλιαρό γάλα.
Την άλλη μέρα αφού δούμε ότι το προζύμι είναι αρκετά φουσκωμένο, ζεσταίνουμε το υπόλοιπο γάλα σε κατσαρόλα χωρίς να βράσει, προσθέτουμε και τη ζάχαρη, ανακατεύουμε μέχρι να διαλυθεί η ζάχαρη.
Το μείγμα πρέπει να είναι χλιαρό προς ζεστό, όχι καυτό.
Ρίχνουμε το μείγμα και το προζύμι σε μεγάλο μπολ ή *μοσόρα και προσθέτουμε το αλεύρι λίγο-λίγο.
Στο τέλος προσθέτουμε το βούτυρο και γλυκοζυμώνουμε, μέχρι να γίνει μαλακή η ζύμη μας.
Αν κολλάει η ζύμη δεν πειράζει γιατί όταν φουσκώσει δεν θα κολλάει.
Σκεπάζουμε το μπολ με ζεστό πανί και την αφήνουμε να φουσκώσει, περίπου 3-4 ώρες.
Όταν η ζύμη είναι έτοιμη πλάθουμε τα ψωμιά στο σχήμα που μας αρέσει, με την ίδια ζύμη δίνουμε μορφές πουλιών, ερπετών, ζώων κλπ. και τα στολίζουμε με ξηρούς καρπούς, με ζυμαρένια στολίδια που φτιάχνουμε από ζυμάρι και στη θέση των ματιών βάζουμε γαρίφαλα.
Τοποθετούμε τα ψωμιά σε ταψί, στρωμένο με λαδόκολλα και τα αφήνουμε σε ζεστό μέρος για 1 ώρα περίπου. Όταν είναι έτοιμα χτυπάμε ελαφρά με το πιρούνι ένα αυγό και 2 κουταλιές σούπας νερό και αλείφουμε τα ψωμιά.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 160°C σε αντίσταση για 30-40 λεπτά, μέχρι να ροδοκοκκινίσουν.
Τα βγάζουμε από το φούρνο και τα αφήνουμε σε σχάρα να κρυώσουν καλά.
Κρητική ντοπιολαλιά
Κουτσούνα: μικρό ζυμωτό ψωμί σε σχήμα κούκλας, είτε αγοράκι είτε κοριτσάκι
Ανέπιασμα : ξαναζυμώνω το προζύμι, το πολλαπλασιάζω
Μοσόρα: μεγάλη πήλινη ή μεταλλική λεκανίδα
