Η εφηβεία είναι ένα στάδιο μετάβασης από παιδί σε ενήλικα. Κατά τη διάρκεια αυτής της μετάβασης συμβαίνουν διάφορες βιολογικές, σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές οι οποίες επηρεάζουν τον έφηβο στα συναισθήματά του, στη συμπεριφορά του, στις απόψεις του, στα ενδιαφέροντά του, στο πως βλέπει τον εαυτό του και τον κόσμο γύρω του.
Ο έφηβος βιώνει μία αντίφαση, από τη μία θέλει να ανεξαρτητοποιηθεί και από την άλλη φοβάται τη μετάβαση στην ενήλικη ζωή και θέλει να παραμείνει παιδί. Μέσα σε αυτή τη σύγχυση, σημαντικό ρόλο παίζουν οι φιλίες και μάλιστα η φιλία είναι τόσο σημαντική στη ζωή του έφηβου, ώστε πολλές φορές φαίνεται ότι προτιμά τους φίλους από την οικογένειά του. Οι στενές σχέσεις με τους συνομήλικούς του επηρεάζουν την κοινωνική και συναισθηματική του ανάπτυξη και βοηθούν στην ανεξαρτητοποίηση του.
Έφηβοι και όρια
Οι πρώτες έξοδοι με την παρέα είναι πια γεγονός και θα πρέπει να συνηθίσεις στην ιδέα ότι δεν θα συνοδεύεις πια το παιδί σε κάθε του έξοδο, αλλά θα είναι υπεύθυνο για τον εαυτό του. Η διεκδίκηση της ανεξαρτησίας των εφήβων, έρχεται συχνά σε σύγκρουση με τους κανόνες που έχουν θέσει οι γονείς. Προσπάθησε να διαχειριστείς ψύχραιμα την κατάσταση, με υπομονή και διάθεση για συζήτηση αλλά παράλληλα με όρια και σταθερότητα.
Ο θυμός και οι καυγάδες με το παιδί σου δεν αποτελούν λύση. Συμφώνησε μαζί του τη συχνότητα των εξόδων με τους φίλους του καθώς και μια λογική ώρα επιστροφής στο σπίτι. Συζήτησε επίσης τις συνέπειες που θα έχει αν παραβεί τους κανόνες. Προσπάθησε να το κάνεις να καταλάβει ότι οι συνέπειες είναι αποτέλεσμα της συμπεριφοράς του και όχι τιμωρία ή προσπάθεια να του επιβληθείς. Αυτό βοηθά τους έφηβους να καταλάβουν ότι τελικά είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι για τις πράξεις τους.
Συχνά οι έφηβοι χρησιμοποιούν τη φράση «μα θα είναι όλοι οι φίλοι μου εκεί», για να ασκήσουν πίεση στους γονείς και να τονίσουν πόσο αδικημένοι νιώθουν. Συνήθως όμως μετά από συζήτηση διαπιστώνεται ότι το «όλοι μου οι φίλοι» αντιστοιχεί σε ένα ή δυο παιδιά και όχι ολόκληρη την παρέα τους, οπότε μην υποχωρείς στα όρια που έχεις θέσει.
Γνώρισε τους φίλους του
Κάθε έφηβος αρχικά κάνει παρέα με άτομα περίπου της ίδιας ηλικίας και του ίδιου φύλου για να μπορέσει στη συνέχεια να αναπτύξει στενές σχέσεις με το αντίθετο φύλο. Η απομάκρυνση από την οικογένεια και η προσκόλληση στους φίλους μπορεί να σε αγχώνει γιατί νιώθεις ότι χάνεις τον έλεγχο.
Γνώρισε τους φίλους του παιδιού σου, μίλησε μαζί τους και ενθάρρυνέ το να τους προσκαλεί στο σπίτι σας, αλλά με όρια στο χρόνο και τις ημέρες που θα βρίσκεται μαζί τους. Έχοντας κατά νου ότι στους έφηβους δεν αρέσει να κατηγορούν τους φίλους τους, προσπάθησε μέσα από τη συζήτηση να αναφέρεις την άποψή σου για τις επιπτώσεις συγκεκριμένων συμπεριφορών. Μην κατηγορήσεις κάποιο φίλο που θεωρείς ότι επηρεάζει αρνητικά το παιδί σου, αλλά τήρησε τους κανόνες που έχεις θέσεις ως οικογένεια.
Ενθάρρυνε το παιδί σου να επενδύσει σε ένα ευρύτερο κοινωνικό κύκλο, καθώς οι τσακωμοί μεταξύ φίλων στην εφηβεία είναι συχνοί και κάποιες φορές ο έφηβος μπορεί να στεναχωρηθεί και να απογοητευτεί από τους φίλους του.
Προσαρμόσου στις αλλαγές
Η εφηβεία είναι μια πρόκληση για κάθε γονιό. Μήπως σε αγχώνει η διεκδίκηση της αυτονομίας του παιδιού σου και θα πρέπει να υιοθετήσεις νέες μεθόδους προσέγγισης; Ο έφηβος στην προσπάθεια του να ανεξαρτητοποιηθεί θα αμφισβητήσει τον ρόλο σου και θα συγκρουστεί μαζί σου για να μπορέσει να πάρει απόσταση και να δημιουργήσει νέες σχέσεις.
Προσπάθησε να κατανοήσεις ότι όλη αυτή η συμπεριφορά αποτελεί ένα στάδιο στην εξελικτική του πορεία, στο οποίο χρειάζεται να νιώθει ότι θα είσαι εκεί για να του προσφέρεις στήριξη, κατανόηση, ενθάρρυνση και ασφάλεια.
