Σίσσυ Νίκα Δημοσιογράφος
Η γαρδένια είναι το αγαπημένο λουλούδι της άνοιξης. Κατάγεται από τροπικές και υποτροπικές περιοχές της Ασίας, της Αφρικής και της Αυστραλίας. Το όνομά της προέρχεται από τον Σκωτσέζο φυσιοδίφη και γεωπόνο Αλεξάντερ Γκάρντεν. Το άρωμα του λουλουδιού της είναι υπέροχο και είναι τόσο ευαίσθητο φυτό. Ζητά πάντα την αγάπη μας, τη φροντίδα μας και εκείνη μας το ανταποδίδει με τα υπέροχα άνθη της.
Θεωρείται το λατρεμένο φυτό και άνθος του Φέγκ Σούι, γιατί χαρίζει αρμονία στο χώρο που βρίσκεται. Παραδοσιακά σε πολλές χώρες της Ασίας χαρίζουν γαρδένιες στο νιόπαντρο ζευγάρι, για να φέρει αρμονία και αρώματα στο σπιτικό τους.
Υπάρχουν πολλά είδη και ποικιλίες γαρδένιας, από νάνες ποικιλίες που διαθέτουν ύψος 50-60 εκατοστά μέχρι μικρά δενδρύλλια που ξεπερνούν σε ύψος τα τρία μέτρα.
Η αλήθεια είναι ότι έχει πολλούς fans και στην Ελλάδα. Είναι εντυπωσιακή και αξεπέραστη.
Βλέποντας μεγάλες γαρδένιες ξυπνούν αναμνήσεις από τον κήπο της γιαγιάς μου, γιατί τέτοια εποχή ήταν γεμάτες λουλούδια. Μου έκοβε κάποια η γιαγιά και τα βάζαμε σε ένα πλατύ μπολ με υγρό βαμβάκι και τα διατηρούσα 2-3 μέρες στο ψυγείο και χαιρόμουν.
Η γαρδένια η μεγανθής είναι η πιο γνωστή στα φυτώρια της Ελλάδας και ξεχωρίζει για τα μεγάλα λουλούδια της. Φυτεύεται σε γλάστρες και για τα μπαλκόνια είναι η καλύτερη.
Η γαρδένια η ιασμινοειδής είναι η πιο γνωστή ποικιλία και ξεχωρίζει για το καταπράσινο φύλλωμα της και το χαρακτηριστικό έντονο άρωμα των λουλουδιών της.
Η λεμονογαρδένια ή μοσχογαρδένια χαρακτηρίζεται για το έντονο άρωμα των λουλουδιών και έχει προκύψει από διασταυρώσεις.
Σε φυσικό περιβάλλον ανθίζει από τα τέλη της άνοιξης και ως τις αρχές του φθινοπώρου.
Ποιος ο κατάλληλος τόπος για να μεγαλώσει;
Η γαρδένια είναι εξαιρετικά ευαίσθητο φυτό. Είναι κατάλληλη κυρίως για παραθαλάσσιες περιοχές και ημιορεινές. Το χειμώνα δεν αντέχει το κρύο και θέλει προστασία. Η πιο καλή θερμοκρασία για το φυτό είναι οι 10°- 15 °C.
Ο χώρος που ευδοκιμεί πρέπει να είναι απάνεμος, φωτεινός και να υπάρχει καλός αερισμός.
Το καλοκαίρι δεν αντέχει σε υψηλές θερμοκρασίες και πρέπει να τοποθετείται σε σκιερό μέρος. Ο μεσημεριανός ήλιος προκαλεί εγκαύματα στα φύλλα της γαρδένιας μας και πτώση των μπουμπουκιών.
Διατηρείται και σε μερική έκθεση στον ήλιο αρκεί να υπάρχει αρκετή υγρασία στην ατμόσφαιρα.
Το φυτό είναι πολύ ευάλωτο στις απότομες αλλαγές περιβάλλοντος και στις μετακινήσεις που αντιδρά ρίχνοντας τα φύλλα ή τα μπουμπούκια της.
Δεν της αρέσει καθόλου να τη βάλετε δίπλα σε κάκτους, τριανταφυλλιές ή γιασεμί γιατί δεν έχει καλές σχέσεις… αυτό έχει αποδειχθεί στην Σιγκαπούρη από ειδικές μετρήσεις που έκαναν.
Ποιο είναι το καλύτερο χώμα;
Το καλύτερο χώμα για τη γαρδένια είναι σε έδαφος με χαμηλό pH. Στη γλάστρα αναπτύσσεται καλύτερα σε καστανόχωμα, ερεικόχωμα ή ελατόχωμα.
Επειδή ανήκει στα οξύφυλλα φυτά όπως η καμέλια, η ορτανσία και η αζαλέα. Δεν ευδοκιμεί σε ασβεστώδη εδάφη, αλλά ζητά ελαφρά όξινο.
Ποια γλάστρα είναι κατάλληλη;
Παραδοσιακά προτιμάται η τενεκεδένια γλάστρα. Η αλλαγή γλάστρας πρέπει να γίνεται κάθε 2 χρόνια.
Πόσο συχνά θέλει πότισμα;
Η γαρδένια ζητά νερό για να έχει πλούσιο φύλλωμα και πολλά λουλούδια. Αν το πότισμα της γαρδένιας δεν είναι τακτικό, τα μπουμπούκια της μπορεί να πέσουν πριν ανοίξουν. Το σωστό πότισμα είναι ίσως ο πιο βασικός παράγοντας για να ευδοκιμήσει τόσο στον κήπο όσο και σε γλάστρα στο μπαλκόνι.
Ποτίζουμε τη γαρδένια δύο φορές τη βδομάδα κατά την περίοδο της άνοιξης και του φθινοπώρου.
Το καλοκαίρι θέλει πότισμα τουλάχιστον κάθε 2 μέρες. Παράλληλα, ψεκάζουμε με νερό τα φύλλα της για να διατηρούμε σχετική υγρασία για το φυτό το απόγευμα.
Το νερό που ποτίζεται δεν πρέπει να περιέχει πολλά άλατα.
Η γαρδένια λατρεύει το πότισμα με βρόχινο νερό. Άλλωστε είναι πολύ ωφέλιμο για όλα τα φυτά αλλά ιδιαίτερα για τη γαρδένια και τα οξύφιλα φυτά. Είναι σημαντικό λοιπόν να συλλέγουμε το νερό της βροχής για να ποτίζουμε την γαρδένια αλλά και να ψεκάζουμε το φύλλωμα της.
Η υπερβολική υγρασία μπορεί να βλάψει το φυτό.
Πότε ρίχνουμε λίπασμα;
Η γαρδένια είναι πολύ απαιτητική σε θρεπτικά στοιχεία και χρειάζεται τακτική λίπανση για να διατηρήσει το έντονο πράσινο χρώμα της και να μας δώσει πολλά λουλούδια. Χρειάζεται 1 φορά το μήνα εκτός Αυγούστου λόγω της ζέστης και Ιανουάριου λόγω της παγωνιάς.
Η γαρδένια χρειάζεται πλήρες λίπασμα ενισχυμένο σε κάλιο και μαγνήσιο.
Δεν πρέπει να βάζουμε στη γαρδένια λιπάσματα με υψηλή περιεκτικότητα σε άζωτο, όπως αμμωνία γιατί μπορεί να «κάψει» το φυτό και να πέσουν τα λουλούδια.
Επειδή η γαρδένια είναι ευαίσθητη στην έλλειψη σιδήρου και εμφανίζει κιτρίνισμα στα νεαρά φύλλα χρειάζεται λίπασμα σιδήρου.
Πάντως το σίγουρο είναι ότι τα καρφιά που έβαζαν οι γιαγιάδες μας στη γλάστρα δεν αποδίδουν γιατί δεν απορροφάται άμεσα ο σίδηρος.
Η μαγειρική σόδα κάνει θαύματα…
Η γαρδένια μπορεί να προσβληθεί από διάφορα έντομα.
Διαλύουμε ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα σε ένα λίτρο νερό για να ψεκάσουμε τα φύλλα της γαρδένιας.
Πότε πρέπει να μεταφυτεύσουμε τη γαρδένια;
Όταν λοιπόν η γαρδένια μας εμφανίζει μικρά νέα φύλλα, είναι σημάδι ότι βρίσκεται πολύ καιρό στην ίδια γλάστρα και χρειάζεται άμεσα μεταφύτευση σε μεγαλύτερη γλάστρα.
Η αλήθεια είναι ότι η γαρδένια χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα… αλλά τα λουλούδια της μας ανταποδίδουν την αγάπη μας, με το απίθανο άρωμά τους.
