Σίσσυ Νίκα Δημοσιογράφος
Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα τα παγάκια χρησιμοποιούνται πάρα πολύ. Ο καφές που καταναλώνεται περισσότερο είναι espresso ή cappuccino freddo και εννοείται τα παγάκια είναι απαραίτητα, όπως ακριβώς συμβαίνει και στα ποτά ή τα cocktail μας. Στο εξωτερικό γίνεται πολύ συζήτηση για το πόσο ασφαλή για την υγεία μας είναι τα παγάκια.
Εμείς απευθυνθήκαμε στον έγκριτο καθηγητή Γιάννη Τσάκνη, Ποιότητας και Ασφάλειας Τροφίμων, στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
Αλήθεια κ.καθηγητά πόσο ασφαλή είναι τα παγάκια που παράγονται από παγομηχανές για την υγεία μας;
Τα παγάκια που παράγονται από τις παγομηχανές που χρησιμοποιούν τα μπαρ, τα εστιατόρια κλπ, μπορεί να είναι επικίνδυνα για την υγεία μας, εάν οι παγομηχανές δεν συντηρούνται, δεν καθαρίζονται και δεν απολυμαίνονται σωστά και σε τακτά χρονικά διαστήματα.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) συνιστά ότι οι μηχανές πάγου πρέπει να καθαρίζονται και να αποστειρώνονται τουλάχιστον δύο έως τέσσερις φορές το χρόνο και αυτές με συχνότερη χρήση, μπορεί να χρειάζεται να καθαρίζονται μία φορά το μήνα.
Δυστυχώς σε κάποιες περιπτώσεις πολλές παγομηχανές καθαρίζονται μόνο όταν δεν λειτουργούν.
Τι ακριβώς συμβαίνει ότι δεν συντηρούνται σωστά;
Στο εσωτερικό της παγομηχανής δημιουργούνται συνθήκες που αποτελούν κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη μούχλας ή γλοιώδους στρώματος και δημιουργείται το biofilm που μοιάζει με λεπτή λάσπη. Εκεί μπορούν να αναπτυχθούν πολλά παθογόνα μικρόβια όπως λιστέρια, E. Coli κλπ.
Εάν το biofilm παραμείνει στην παγομηχανή για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί κάποια παθογόνα να παράγουν τοξίνες και σπόρια που μεταφέρονται στα παγάκια.
Μάλιστα μερικά βακτήρια του biofilm παρουσιάζουν υψηλή ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά, αυξημένη έως και 1000 φορές.
Τι ακριβώς μπορούν να προκαλέσουν τα μικρόβια αυτά;
Τα μικρόβια του biofilm, μπορούν να προκαλέσουν: γαστρεντερικές και πνευμονικές διαταραχές και λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
Yπάρχουν στη διεθνή βιβλιογραφία περιστατικά τροφικών δηλητηριάσεων από παγάκια;
Στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρονται πολλά περιστατικά τροφικών δηλητηριάσεων από παγάκια. Διαρροή σε παγομηχανή στη Φινλανδία το 2016, συνέβαλε να αρρωστήσουν 154 άτομα από ΝΟΡΟΪΟ, που ευθύνεται για ιογενή γαστρεντερίτιδα, άλλη μελέτη το 2002 αποκάλυψε ότι παγάκια από παγομηχανές στο Γκρίνουιτς Βίλατζ της Νέας Υόρκης, περιείχαν τα μυκοβακτηρίδια fortuitum και οι καταναλωτές εμφάνισαν εμετό, διάρροιες, κράμπες στο στομάχι, πυρετό, ναυτία και αιματηρά κόπρανα.
Το 2011, σε μελέτη που έγινε στο Λας Βέγκας, διαπιστώθηκε ότι το 1/3 των μηχανών πάγου ήταν εστίες αναπαραγωγής βακτηρίων. Το 2013 σε εστιατόρια αλυσίδας στην Κίνα, τα παγάκια είχαν 13 φορές περισσότερα βακτήρια από το νερό τουαλέτας.
Το 2022 σε μικροβιολογικές αναλύσεις του Ομοσπονδιακού Γραφείου Προστασίας Καταναλωτών και Ασφάλειας Τροφίμων της Γερμανίας σε παγάκια που παρήχθησαν από παγομηχανές σε κουζίνες εστιατορίων, μπαρ και κέντρων διανομής φαγητού, βρέθηκε ότι σε 47 από τα 244 δείγματα (19.3%) ο συνολικός αριθμός βακτηρίων ήταν πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια, 35 από τα 287 δείγματα περιείχαν κολοβακτηρίδια, 22 από τα 286 δείγματα περιείχαν εντεροκόκκους, σε 7 από 284 δείγματα βρέθηκε ψευδομονάδα η πυοκυανική, σε 5 από 245 δείγματα βρέθηκε Clostridium perfringens και σε 1 από 288 δείγματα βρέθηκε E.coli.
Άρα θα πρέπει πολύ προσεκτικοί για τα σημεία που προμηθευόμαστε παγάκια ή που αγοράζουμε τον καφέ μας για να αποφύγουμε δυσάρεστες καταστάσεις.
Eννοείται και αυτός είναι ο λόγος που όταν ταξιδεύουμε σε χώρες της Ανατολής θα πρέπει να αποφεύγουμε εντελώς τα παγάκια.
Στην Ελλάδα υπάρχει αρκετή ευαισθητοποίηση σε αυτόν τον τομέα. Μάλιστα θα πρέπει να αναφέρουμε ότι το ΚΔΒΜ του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής υλοποιεί επιμορφωτικό πρόγραμμα με τίτλο «Υγειονομικός Συντηρητής Παγομηχανών» βάσει του προτύπου απολύμανσης παγομηχανών (INT.CL): A01 N33/12, C11 D, – 1007988”, διάρκειας 30 ωρών, στο οποίο είμαι και ο επιστημονικός υπεύθυνος, με στόχο την επιμόρφωση και πιστοποίηση των συντηρητών παγομηχανών.
Πολύ θετικό ακούγεται προκειμένου να αποκτήσουν επαρκή γνώση οι άνθρωποι που εμπλέκονται με την τροφοδοσία στη αγορά πάγου για χρήση στα καφέ, τα bar, τα εστιατόρια και όχι μόνον.
Ευχαριστούμε πολύ
