Μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που έγινε στο πλαίσιο του 8ου Οικονομικού Forum Δελφών, στις 29.4.2023 παρουσιάζει απόψεις ειδικών επιστημόνων που απαντούν στην απορία μας, ποιο θα είναι το μέλλον των τροφίμων, αλλά και το πώς φανταζόμαστε τα γεύματα το 2040.
Στο πάνελ της συζήτησης συμμετείχε η κυρία Αντωνία Τριχοπούλου, Πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας, η οποία ανέφερε ότι για να μπορέσουμε να κάνουμε ένα προγραμματισμό για την δημόσια υγεία θα πρέπει να δούμε «πού πάμε».
«Η τεχνητή νοημοσύνη θα δεσπόζει και θα αλλάξει τις επόμενες γενιές. Άλλωστε είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει μια τέτοια επανάσταση στην ανθρωπότητα. Το ζούμε αλλά δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει, κάποιοι απλά το φαντάζονται…».
Σε ότι αφορά τις επιπτώσεις που θα υπάρχουν από την κλιματική αλλαγή, τόνισε ότι «είναι στο χέρι μας να αντιδράσουμε και να επιδράσουμε στην κλιματική αλλαγή». Επίσης τόνισε σε ότι αφορά στη σημασία της μεσογειακής διατροφής. «Η μεσογειακή διατροφή δεν είναι μόνο θέμα υγείας, αλλά είναι και μία διατροφή βιώσιμη. Έχει παράδοση, έχει πολιτισμό και είναι, αν όχι η καλύτερη, σίγουρα μία από τις καλύτερες διατροφές και μας ανήκει. Πρόκειται για μια βιώσιμη, φυτική διατροφή με χαμηλό αποτύπωμα νερού και την οποία εμείς την εγκαταλείπουμε».
Στην συνέχεια το λόγο πήρε η κυρία Ιωάννα Μελικίδου, Υπεύθυνη Έρευνας & Ανάπτυξης της KONVA SA, τόνισε ότι οι αλλαγές που περιμένουμε να δούμε σε προϊόντα στο πιάτο και στο ράφι το 2040, δεν είναι μακριά από αυτό που έχουμε σήμερα, αρκεί να το συνειδητοποιήσουμε. Όπως ανέφερε, μία βασική αλλαγή έχει να κάνει με τη χρήση πρώτων υλών για την παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων.
«Δημιουργούνται κατηγορίες φυτικών προϊόντων με τη χρήση πρώτων υλών που έχουμε αλλά και αναπτύσσονται, όπως αρακάς, όσπρια, ρεβίθια, φακές, φάβα για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε προϊόντα μίμησης, όπως για παράδειγμα μια μίμηση φιλέτου κοτόπουλο. Μέχρι το 2040 θα έχουμε δημιουργήσει ένα αντίγραφο τέτοιο, που θα καλύπτει το πώς φαίνεται και πώς μυρίζει αλλά και το διατροφικό κομμάτι».
Βέβαια εδώ θα ήθελα να συμπληρώσω σαν ερευνήτρια και δημοσιογράφος γαστρονομίας, ότι οι διεθνείς οργανώσεις για το κρέας, όπως η γαλλικός οργανισμός Interbev, ήδη έχουν κερδίσει στα Ευρωπαϊκά δικαστήρια την υπόθεση απαγόρευσης χρήσης ονομάτων που χρησιμοποιούνται για κοπές ή είδη κρέατος, σε προϊόντα φυτικά όπως ο κιμάς σόγιας, τα σουτζουκάκια καλαμποκιού ή το φιλέτο κοτόπουλου. Άρα μένει να δούμε τη συνέχεια…
Κατόπιν η κυρία Μελικίδου εστίασε τη συζήτηση στα φυτικά προϊόντα τονίζοντας ότι «Θα τα βάλουμε στη βιομηχανία, θα τα αξιοποιήσουμε και θα προκύψουν νέες κατηγορίες προϊόντων. Ήδη έχουμε μπει σε διαδικασία να υπάρχουν αλλαγές στη συσκευασία, με συσκευασίες φιλικές στο περιβάλλον ακόμα και βρώσιμες, αλλά και έξυπνες. Ακόμα με σκανάρισμα της συσκευασίας θα μπορεί κάποιος να μαθαίνει από που είναι και από πού προέρχεται η πρώτη ύλη, τη διαδρομή της αλλά και τη διαδικασία παραγωγής της».
Βέβαια θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η ιχνηλασιμότητα και η προέλευση των πρώτων υλών εφαρμόζεται και σήμερα για προϊόντα υψηλής ποιότητας. Επίσης εφαρμογή ειδικά της ιχνηλασιμότητας ελέγχει προϊόντα του πρωτογενή τομέα όπως το γάλα… για λόγους διαφύλαξης προϊόντων ΠΟΠ όπως είναι η ελληνική φέτα.
Στη συνέχεια ο πρωτοπόρος ιδρυτής της πολυβραβευμένης ελληνικής μπύρας «Νήσος» που παράγεται στην Τήνο, ανέφερε ότι « Το 2040 θα είναι η δεκαετία των εναλλακτικών τροφίμων. «Τα plant based» θα είναι δημοφιλή, αλλά θα έχουμε και μία νέα κτηνοτροφία, την κυτταρική κτηνοτροφία. Ήδη έχουμε κοτόπουλο που έχει παραχθεί από καλλιέργεια βλαστοκυττάρων. Θα δούμε πρωτεΐνες όπως το αυγό, να παράγεται από διαδικασίες ζυμώσεων ακριβείας, και αυτά τα τρόφιμα θα μας δώσουν ευκαιρία να παράγουμε την ζωική πρωτεΐνη, που ζητάει ο κόσμος αλλά, με μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και μικρότερο κότος. Το 2040 θα ήταν η δεκαετία που ο Ιπποκράτης θα ήταν πολύ ικανοποιημένος αν την έβλεπε. Πάντως μέχρι το 2040 η βιομηχανία θα απαλλαχθεί από το περιττό που βαραίνει τον πλανήτη, μικρότερη συσκευασία και πιο φιλική».
Μετά από αυτές τις τοποθετήσεις θα ήθελα να προβάλω την δική μου ένσταση στον όρο «μεσογειακή διατροφή».
Ήδη η Unesco και άλλοι διεθνείς οργανισμοί είναι σχεδόν έτοιμοι να υιοθετήσουν τον όρο «ελληνική διατροφή» αφού υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις από την μεσογειακή διατροφή, που αναφέρεται στις περιοχές γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου. Η κουζίνα μας έχει ποικιλομορφία, συμπεριλαμβάνει υπερτροφές, έχει άρωμα και χρώμα. Είναι μια κουζίνα ευζωίας, μακροβιοτική. Η κορυφαία vegetarian και vegan κουζίνα είναι αυτή των μοναστηριών μας. Η θαλασσινή κουζίνα είναι ξεχωριστή αφού αξιοποιούνται μέχρι τα σπαράγγια και οι ανεμώνες της θάλασσας και είναι αντιοξειδωτική. Η Ιπποκράτειος και η Πυθαγόρεια διατροφή είναι ότι πιο σύγχρονο και περιλαμβάνει πολλές υπερτροφές. Θα πρέπει αυτές να μελετήσουμε και να προωθήσουμε. Εκεί κρύβεται το μυστικό της μακροζωίας.
Ας κάνουμε λοιπόν μεγαλύτερη προσπάθεια προκειμένου να κάνουμε γνωστή στον κόσμο, την ελληνική κουζίνα, αυτό το γαστρονομικό θησαυρό που κρατά από την αρχαιότητα.
Από τη δημοσιογράφο Σίσσυ Νίκα
