Το σίγουρο είναι ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να μεγαλώνουμε ένα παιδί. Παράλληλα είναι πολλές οι συμβουλές και οι παρεμβάσεις που θέλουν να κάνουν και άλλα μέλη της οικογένειας στο μεγάλωμα του παιδιού. Κάποιες φορές οι συμβουλές είναι τόσο πολλές και αντιφατικές, που μόνον σύγχυση μπορούν να προκαλέσουν…
Είναι σημαντική η ανατροφή που θα δώσουμε στο παιδί για να νιώσει δυνατό και ανεξάρτητο. Πρέπει να έχει αυτοπεποίθηση, να έχει φιλοδοξίες και στόχους. Εάν αύριο το παιδί μας είναι επιτυχημένο στην επαγγελματική και προσωπική του ζωή εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η προσωπικότητά του, τα όνειρά του, η κουλτούρα και ο ιδιαίτερος τρόπος ανατροφής του, το πνευματικό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο των γονέων και η προσωπικότητα τους.
Πολλές φορές αρκετοί γονείς κάνουν πράγματα που μπορούν ουσιαστικά να μειώσουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών τους και να περιορίσουν τις πιθανότητες τους να μεγαλώσουν σωστά, να νοιώσουν ολοκληρωμένες προσωπικότητες. Έτσι περιορίζουν τις δυνατότητες να μεγαλώσουν τα παιδιά τους ευτυχισμένα και σαν ενήλικες να είναι επιτυχημένοι στην προσωπική, αλλά και στην επαγγελματική τους ζωή.
Αφήστε τα παιδιά σας να ρισκάρουν
Ο έξω κόσμος είναι γεμάτος κινδύνους σχεδόν παντού, γεγονός που κάνει τους γονείς, που είναι εκ φύσεως υπερπροστατευτικοί και προσεκτικοί, να φοβούνται για την υγεία των παιδιών τους ή την ψυχολογία τους και περνάνε λάθος μηνύματα στα παιδιά τους. Είναι σωστό να θέλετε να προστατεύσετε τα παιδιά σας, αλλά αυτή η υπερπροστατευτική συμπεριφορά μπορεί να εμποδίσει τα παιδιά να μάθουν μόνα τους, να πειραματιστούν … να αποκτήσουν προσωπική εμπειρία. Μην είστε τόσο προστατευτικοί … ή προσπαθήστε να μην το δείχνετε.
Κάποιες μελέτες, κυρίως σκανδιναβικών χωρών έχουν δείξει ότι τα παιδιά που δεν επιτρέπεται να παίζουν στη φύση ή σε εξωτερικούς χώρους, να ασχολούνται με σπορ, να δημιουργούν τις σχέσεις με φίλους, να νικούν ή να χάνουν και να ταξιδεύουν θα γίνουν ενήλικες με φοβίες και ανωριμότητα και δεν θα μπορούν αργότερα στη ζωή τους να δημιουργούν φιλίες και μόνιμες σχέσεις.
Αφήστε λοιπόν το παιδί σας να ρισκάρει, να είναι γενναίο και τολμηρό, αφήστε το να ζήσει μια φυσιολογική ζωή, ώστε να μην γίνει στην ενηλικίωσή του ένα άνθρωπος με χαμηλή αυτοεκτίμηση ή να είναι αλαζονικός.
Αφήστε τα παιδιά σας να βρίσκουν λύσεις στις δυσκολίες τους
Παρά τον βομβαρδισμό πληροφοριών που διαχέονται κυριολεκτικά με την ταχύτητα του φωτός, τα παιδιά γίνονται πιο κακομαθημένα και κινούνται συνεχώς με το κινητό ή ένα τάμπλετ στο χέρι.
Απομονώνονται από τους γύρω και τους φίλους του και ζουν σε έναν εικονικό κόσμο… ανύπαρκτο. Το πρόβλημα είναι ότι οι γονείς τα προσφέρουν όλα στο χέρι, με ιδιαίτερη ευκολία, οπότε τα παιδιά αποτυγχάνουν να αναπτύξουν κάποιες βασικές δεξιότητες ζωής. Είναι αρνητικό για την αυριανή τους ζωή να επιδιώκουν οι γονείς στην παιδική και εφηβική ηλικία, να επιλύουν κάθε πρόβλημα που προκύπτει στο διάβα των παιδιών τους…
Αφήστε τα παιδιά σας να δοκιμάσουν και να σκληραγωγηθούν… για να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις αυριανές τους δυσκολίες.
Λύνοντας τα προβλήματα των παιδιών σας, αυτά εύκολα ξεχνούν ότι πρέπει να περάσουν δυσκολίες και να βρουν τον δικό τους τρόπο να αντιμετωπίζουν τις δοκιμασίες της ζωής, για να γίνουν αργότερα ανεξάρτητα.
Θεωρώντας ουσιαστικά δεδομένες τις φυσικές ικανότητες των γονέων τους για την επίλυση προβλημάτων, γίνονται εξαρτημένοι ενήλικες, που χρειάζονται πάντα κάποιον να τους βοηθήσει, και μετατρέπονται σε ανίκανους ενήλικες.
Οι έπαινοι και οι επικρίσεις θέλουν μέτρο
Από τη δεκαετία του ’80, θεωρήθηκε απαραίτητο οι γονείς να επικροτούν τα επιτεύγματα των παιδιών τους, κάτι που δεν είναι κακό. Είναι καλό να επαινείτε τα παιδιά σας και να περάσετε το μήνυμα ότι είναι άξια και ξεχωριστά παιδιά, με ιδιαίτερες δυνατότητες.
Επίσης οι γονείς μπορούν να επιπλήττουν τα παιδιά όταν κάνουν κάποιο λάθος με ιδιαίτερη ευκολία. Όμως, πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι τα παιδιά αρχίζουν να περιμένουν την επιβράβευση και θέλουν πάντα να επαινούν τα πεπραγμένα τους, όχι μόνο οι γονείς τους, αλλά και το ευρύτερο περιβάλλον τους. Μάλιστα όταν δεν τους επαινούν για κάτι που κάνουν, αρχίζουν να αμφιβάλλουν για τον εαυτό τους.
Οι γονείς λοιπόν αντί να επιδοκιμάζουν την καλή συμπεριφορά και να επικρίνουν την κακή συμπεριφορά, πρέπει να βρουν μια μέση λύση, ώστε τα παιδιά τους να μην προσπαθήσουν να κερδίσουν με οποιοδήποτε μέσο, ακόμα και με την υπερβολή μέχρι του ναρκισσισμού, να αναζητούν την επιβράβευση. Συνήθως αυτά τα παιδιά αποτυγχάνουν να είναι ειλικρινείς ενήλικες και δυσκολεύονται να δουν κατάματα την πραγματικότητα.
Σύστημα ανταμοιβής ή τιμωρίας
Αντί να διατηρείτε ένα σύστημα ανταμοιβής ή τιμωρίας, βοηθήστε τα παιδιά σας να καταλάβουν ότι αυτή η επιτυχία προέρχεται από τις δικές τους πρακτικές, τις καλές πράξεις, τη δύναμη της θέλησης. Δεν αποτέλεσε το δώρο κίνητρο ή αντάλλαγμα. Δεν χρειάζεται να ισοδυναμεί με λήψη δώρου ο καλός βαθμός.
Εκτός από τις υλικές ανταμοιβές, διδάξτε στα παιδιά σας την εμπειρία να βάζουν στόχους και να έχουν προσωπικά κίνητρα και να παίρνουν τις σωστές αποφάσεις χωρίς να χρησιμοποιούν συναισθηματικό εκβιασμό για να υπάρχει αριστεία. Έτσι μόνον, θα γίνουν δυνατοί ενήλικες που θα βλέπουν τις προκλήσεις σαν προσπάθεια για ενίσχυση της αυτοπεποίθησής τους και όχι σαν το μέσο για την επίτευξη κάποιου σκοπού.
Παραδεχθείτε τα λάθη σας
Ως γονείς είστε κι εσείς άνθρωποι και κάνετε λάθη. Έτσι, καθώς τα παιδιά σας γίνονται έφηβοι, μην παραμείνετε απλώς οι γονείς τους, αλλά γίνετε περισσότερο φίλοι τους. Οι έφηβοι τείνουν να επαναστατούν έχοντας την εντύπωση, ότι μεγάλωσαν και δικαιούνται να το κάνουν… Ειδικά αν δεν τους έχετε δώσει τον χώρο να είναι ο εαυτός τους ή τους συγκρίνετε συνεχώς με άλλα παιδιά. Κάθε παιδί είναι μοναδικό και πρέπει να γίνει κατανοητό και να του επιτραπεί να βιώνει και να εργάζεται στον προσωπικό του χώρο.
Οι πιο υγιείς έφηβοι θα προσπαθούσαν να είναι ανεξάρτητοι και θα προσπαθούσαν να κάνουν πράγματα χωρίς τη βοήθειά σας. Είναι θετικό να τους πείτε τα δικά σας λάθη που κάνατε αντιμετωπίζοντας παρόμοιες καταστάσεις με τις δικές τους. Οι προσωπικές σας εμπειρίες μπορεί να είναι χρήσιμες και να τους ανοίξουν και άλλους δρόμους αντιμετώπισης των πραγμάτων. Αυτό θα τους κάνει να αισθάνονται ότι τους σέβεστε ως έξυπνους ενήλικες, θα τους ενισχύσετε να θέλουν να κάνουν τα καλύτερα και όχι απλώς να αισθάνονται σαν παιδιά, που δεν πιστεύετε ότι είναι ικανά.
Το λόγια σας να συμβαδίζουν με τα έργα σας
Μπορεί να ακούγεται περίεργο αλλά συμβαίνει, οι γονείς συχνά άλλα να υποστηρίζουν και τα αντίθετα να πράττουν στη ζωή τους. Αυτό χτυπάει άσχημα στην αντίληψη των παιδιών και καταγράφεται αρνητικά. Μπορεί να μην το σχολιάζουν εκείνη τη στιγμή, αλλά θα το θυμούνται και σε δεδομένη στιγμή θα σας κριτικάρουν.
Οι λόγοι σας να ακολουθούν τις πράξεις σας. Δείξτε στα παιδιά σας ότι ο χαρακτήρας είναι πιο σημαντικός από την προσωπικότητα, αναφέροντας τα ελαττώματά σας. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τους δικούς τους και γίνονται ταπεινοί, αξιόπιστοι και υπεύθυνοι ενήλικες.
Μπορεί να είναι ένας δύσκολος κόσμος εκεί έξω, αλλά δείξτε στα παιδιά σας ότι πρέπει να είναι ο εαυτός τους χωρίς να διακινδυνεύουν την ηθική τους υπόσταση. Παίξτε με ένα παράδειγμα και δείξτε τους ότι η ζωή μπορεί να ανταμείψει τους δυνατούς, του ανιδιοτελείς, αυτούς που συμπεριφέρονται με αξιοπρέπεια και ευγένεια σε όλους. Βασικό είναι επίσης να τους μάθετε να ανέχονται τα λόγια και τις πράξεις των φίλων τους χωρίς να αντιδρούν εν θερμώ…
Το σωστό timing για να ζητάμε ή να αρνηθούμε κάτι είναι όπλο στην επικοινωνία με τους δικούς μας, τους γνωστούς αλλά και τους αγνώστους…
Από τη δημοσιογράφο Σίσσυ Νίκα
