Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο (Safer Internet Day), η οποία γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 9 Φεβρουαρίου, είναι χρήσιμο να ευαισθητοποιηθείς και να ενημερωθείς γύρω από τα θέματα που σχετίζονται με την ασφαλή και σωστή χρήση του διαδικτύου, το οποίο αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας όλων μας!
Άλλωστε, τα τελευταία χρόνια το ίντερνετ άλλαξε ριζικά τον τρόπο που επικοινωνούμε, εργαζόμαστε ή διασκεδάζουμε και συνολικά επηρέασε κάθε τομέα της ζωής μας. Φυσικά, η διαδικασία αυτή έχει τα θετικά και τα αρνητικά της, όπως καθετί στη ζωή…
Δυστυχώς, στη χώρα μας τονίζονται περισσότερο οι κίνδυνοι και δεν υπάρχει μία ισορροπημένη προσέγγιση. Παράλληλα, είναι μεγάλα τα ποσοστά ψηφιακού αναλφαβητισμού ή ακόμα και τεχνοφοβίας σε μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Όμως, όπως θα διαπιστώσεις παρακάτω, δεν χρειάζονται φοβερές τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες, αλλά μία κριτική στάση, μία κουλτούρα χρήσης και απλές πρακτικές που θα σε προστατέψουν σχεδόν από καθετί πιθανά αρνητικό! Έτσι, μαζί με λίγη «κοινή λογική» θα αξιοποιήσεις όλα τα καλά της νέας εποχής!
Βασικές συμβουλές και πρακτικές ώστε να είσαι ασφαλής
Η πιο απλή και συνάμα πιο χρήσιμη συμβουλή είναι η εξής: οι κανόνες ευγένειας και αυτοπροστασίας που ισχύουν στον φυσικό κόσμο (στην κανονική ζωή), ισχύουν και στον ψηφιακό κόσμο (στους υπολογιστές και το διαδίκτυο). Για παράδειγμα, όπως μαθαίνουμε στα παιδιά να μην ακολουθούν ή να μην εμπιστεύονται αγνώστους όταν τους συναντούν π.χ. στις κούνιες, το ίδιο ισχύει και για τον οποιοδήποτε όταν κυκλοφορεί στην «ψηφιακή παιδική χαρά του ίντερνετ»!!!
Δηλαδή, εκπαιδεύουμε τον εαυτό μας όπως ακριβώς θα κάναμε σε ένα παιδί που ακόμα μαθαίνει (ειδικά αν δεν είμαστε εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες). Έτσι, δεν μιλάω και δεν εμπιστεύομαι αγνώστους, δεν πατάω οπουδήποτε (ειδικά σε συνδέσμους που δεν εμπιστεύομαι και φυσικά ποτέ σε διαφημίσεις ή διαγωνισμούς), βάζω όρια στη χρήση, ενώ εκπαιδεύομαι μέσα από βίντεο και φυλλάδια επίσημων οργανισμών και φορέων σε θέματα διαδικτύου και τεχνολογίας.
Επίσης, το πιο απλό: αν κολλήσω κάπου ή δεν ξέρω πώς να αντιδράσω ρωτάω έναν φίλο ή ένα συγγενικό μας πρόσωπο ώστε να με βοηθήσει και αυτό δεν είναι ντροπή! Άρα διπλοτσεκάρουμε και δεν αντιδρούμε απλά για να αντιδράσουμε σε μία κατάσταση. Γενικά, να θυμάσαι και το εξής απλό: σκέφτομαι και δεν βιάζομαι να κάνω κλικ, να απαντήσω ή να ποστάρω!
Επιπρόσθετα, αν χρησιμοποιείς Facebook, Instagram ή γενικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media), τότε να είσαι πολύ προσεχτικός με τις φωτογραφίες που ανεβάζεις και να κάνεις ότι μπορείς ώστε να μην φανερώσεις με οποιονδήποτε τρόπο προσωπικές πληροφορίες online (όπως είναι η διεύθυνση κατοικίας ή άλλα ευαίσθητα ιδιωτικά θέματα).
Στην ίδια λογική, συνετό είναι να αποφύγεις τους διαδικτυακούς καβγάδες και τις αγενείς διαδικτυακές συμπεριφορές. Όχι απλά δεν είναι σωστό, αλλά δεν έχεις τελικά να κερδίσεις και κάτι!
Προφανώς, και δεν μπορείς να εμπιστευτείς κάποιον που μόλις μίλησες μαζί του online. Μία φωτογραφία ή ένα όνομα ΔΕΝ είναι απόδειξη ταυτότητας, αφού εύκολα μπορεί να είναι ψεύτικα. Το καλύτερο είναι να έχεις ψηφιακούς φίλους μόνο άτομα που γνωρίζεις από τον πραγματικό κόσμο!
Ύστερα, να θυμάσαι ότι οι κωδικοί δεν διαμοιράζονται και δεν γνωστοποιούνται σε τρίτους. Είναι αυστηρά προσωπικοί και ευθύνη δική σου. Επίσης, πρέπει να επιλέγεις αυστηρές ρυθμίσεις απορρήτου σε κάθε υπηρεσία. Για την ακρίβεια, θα διαπιστώσεις ότι σε κάθε λογαριασμό σου υπάρχουν επιλογές. Απλά διάλεξε τις πιο αυστηρές και αυτές που δεν επιτρέπουν στον καθένα να βλέπει τη δραστηριότητά σου!
Επιπρόσθετα, μία καλή πρακτική είναι το να ενεργοποιήσεις την ασφαλή (private) περιήγηση στο φυλλομετρητή, δηλαδή στο πρόγραμμα με το οποίο σερφάρεις στο ίντερνετ (όπως είναι ο Chrome, ο Edge ή ο Firefox). Απλά πηγαίνεις στις Επιλογές και επιλέγεις Νέο Ιδιωτικό Παράθυρο. Έτσι, θα μειώσεις τα στοιχεία που καταγράφονται για εσένα από εταιρείες (π.χ. μέσω cookies).
Τέλος, μία καλή συμβουλή είναι να αξιοποιήσεις προγράμματα προστασίας και ασφάλειας της συσκευής (όπως για παράδειγμα τα αντιικά και το τοίχος προστασίας). Ευτυχώς, αρκετά είναι δωρεάν και αποτελεσματικά, ενώ η χρήση τους δεν απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις. Οι υπολογιστές με Windows έχουν ήδη ενεργοποιημένα τέτοια προγράμματα και δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι!
Όπως θα διαπίστωσες από τα παραπάνω, οι συμβουλές είναι απλές και ίδιες περίπου με αυτές που εφαρμόζεις τόσα χρόνια στην κανονική ζωή. Δεν είναι τεχνοκρατικές, ούτε απαιτούν ιδιαίτερες γνώσεις! Οπότε τήρησέ τις και σέρφαρε με ασφάλεια σε αυτόν το νέο και τόσο ενδιαφέροντα ψηφιακό κόσμο!
