Η εφηβεία, η ηλικία δηλαδή ανάμεσα στα 11 – 18 χρόνια είναι αυτή που αγχώνει πάντα τους γονείς. Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για μια περίοδο πολύ ευαίσθητη, αφού συμβαίνουν αλλαγές πολλές στο παιδί, αλλά και στους γονείς. Πολλές φορές ο ρόλος τους και η συμπεριφορά τους αμφισβητούνται.
Εμείς σας δίνουμε κάποιες συμβουλές που θα βοηθήσουν να δείτε αυτή την περίοδο περισσότερο σαν μια εποικοδομητική και όχι αγχωτική περίοδο της ζωής μας. Η εφηβική κρίση απαιτεί γνώσεις crisis management.
Μην ξεχνάτε ότι η εφηβεία είναι μια μεταβατική περίοδος ανάμεσα στην παιδική ηλικία και την ενήλικη ζωή.
Το παιδί μας αλλάζει
Αυτό είναι φυσιολογικό. Μεγαλώνοντας αμφισβητεί τα πάντα, ακόμα και τον εαυτό του. Ανησυχεί για το μέλλον του και τον κόσμο γύρω του. Αναζητά την ταυτότητά του και εμπειρίες… Επειδή και το ίδιο το παιδί δεν ξέρει πώς να αντιμετωπίσει την κατάσταση κλείνεται στον εαυτό του, αποζητά να μένει περισσότερο μόνο και θεωρεί ότι οι γονείς του δεν το καταλαβαίνουν. Ο διάλογος και η ανταλλαγή απόψεων με τους γονείς είναι περιορισμένος. Αλλά αισθάνεται καλά όταν βρίσκεται με φίλους του εκτός σπιτιού, γιατί θεωρεί ότι εκείνοι μόνον τον καταλαβαίνουν.
Οι γονείς πρέπει να μάθουν αν το παιδί βρίσκεται σε αγωνία ή σε κρίση ή απλά επαναστατεί για να βρίσκεται στο κέντρο του ενδιαφέροντος.
Προσπαθήστε να είστε κοντά του διακριτικά
Ο διάλογος και η επικοινωνία γενικότερα είναι πολύτιμη προσέγγιση για τον έφηβο.
Θα πρέπει να επιλέξετε το σωστό timing προκειμένου να του περάσετε κάποια μηνύματα. Προσπαθήστε να του μιλήσετε για ευαίσθητα θέματα όπως είναι τα ναρκωτικά, το αλκοόλ και άλλα θέματα που θα μπορούσαν να είναι ταμπού. Αν παρατηρείτε κάποια αλλαγή στη συμπεριφορά του και ίσως επιθετικότητα στο άκουσμα και μόνον μιας συζήτησης, τότε ίσως θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε και κάποιον άλλον άνθρωπο συγγενή ή φίλο που αναζητήσουμε έναν άνθρωπο από το φιλικό ή συγγενικό περιβάλλον που έχει ιδιαίτερη σχέση με το παιδί. Εκείνος είναι πιο εύκολο να του περάσει κάποια μηνύματα ή να τον ενημερώσει για την επικινδυνότητα κάποιων παραγόντων.
Εσείς θα πρέπει να θυμίζετε πάντα το παιδί σας ότι θα είστε εκεί υποστηρικτικός για ότι χρειαστεί… Φροντίστε να το επαναλαμβάνετε σε τακτά χρονικά διαστήματα χωρίς να τον πιέζετε.
Μην τον βομβαρδίζετε με συνεχή τηλεφωνήματα και ερωτήσεις τι κάνεις ή που είσαι τώρα ή με ποιους είσαι… Απλά θα κουράσετε το παιδί σας και ίσως θα αρχίσει να σας αποκρύπτει την αλήθεια.
Σεβαστείτε τον προσωπικό του χώρο
Οι έφηβοι απορρίπτουν κάθε μορφή εξουσίας και οτιδήποτε του στερεί την ελευθερία του. Αν καταλάβει ότι παρακολουθείτε το κινητό του, τους λογαριασμούς του στα social media τότε σίγουρα θα αντιδράσει. Κάποιες φορές η «αδιαφορία» και η επανάληψη της φράσης σου «έχω εμπιστοσύνη» δρουν ευεργετικά … Σίγουρα είναι καλό να γνωρίζετε τους φίλους του και τις παρέες του. Προσπαθήστε κάποιες φορές να συμβουλεύσετε όσο σας επιτρέπετε και παρακολουθείτε την πρόοδό του στο σχολείο. Αν υπάρχουν διακυμάνσεις στην απόδοση τότε αυτό δεν είναι θετικό και χρειάζεται προσοχή… Μιλήστε του για τη δική σας εμπειρία ή φίλων σας κατά την εφηβεία, ίσως είναι ένας τρόπος να έρθετε πιο κοντά. Δείξτε του ότι τον/την καταλαβαίνετε…
Συμβιβαστείτε αλλά βάλτε όρια
Είναι πολύ σημαντικό να μπουν κάποια όρια και κάποιοι κανόνες ώστε ο έφηβος να ζει με ασφάλεια. Θα πρέπει να αναλάβει κάποια καθήκοντα. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η πρόοδός του στο σχολείο είναι η βασική του υποχρέωση και επάγγελμα. Θα πρέπει τα πάντα να προδιαγράφονται και να συζητούνται. Από το πόσες φορές θα συναντήσει τους φίλους του, τι ώρα θα γυρίζει το βράδυ, ποιο θα είναι το χαρτζιλίκι του…
Αν δείτε ότι διαφωνεί σε κάτι συζητήστε μαζί του και διαπραγματευτείτε το ώστε να μην μείνουν σκοτεινά σημεία. Πρέπει να μάθει ότι έχει υποχρεώσεις απέναντι στους γονείς, τους φίλους, τους δασκάλους και την κοινωνία γενικότερα. Υπάρχουν κανόνες που θα πρέπει να ακολουθεί και μην επιτρέψετε παρεκκλίσεις από τα συμφωνημένα.
Μην ξεχνάτε
Η κρίση της εφηβείας είναι σύντομη, θα περάσει γρήγορα και σίγουρα κάποιες κακές στιγμές, κάποιες κακές συμπεριφορές θα ξεχαστούν.
Το θέμα είναι να μην ξεπεραστούν τα όρια και να μάθει ο έφηβος να κινείται σε συγκεκριμένο πλαίσιο.
Να σέβεται την οικογένεια, τους δασκάλους, τους φίλους. Να είναι ειλικρινής, δυνατός, τολμηρός και δημιουργικός ώστε να προχωρήσει στη ζωή του με τα απαραίτητα εφόδια.
Από την άλλη πλευρά οι γονείς πρέπει να είναι ειλικρινείς και σταθεροί στις αξίες τους, να στέκονται δίπλα του και να συζητούν σε ήπιους τόνους αποδεχόμενοι ακόμα και τις προχωρημένες ιδέες των εφήβων, χωρίς να χάνουν τον έλεγχο.
Αν όμως παρά την καλή διάθεση των γονέων η σχέση με το παιδί τους είναι περίπλοκη και προβληματική όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα θα πρέπει να απευθυνθούν σε ψυχολόγο, που συνήθως η βοήθειά του είναι καθοριστική.
Από τη δημοσιογράφο Σίσσυ Νίκα
